Sỏi niệu quản: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị

Sỏi niệu quản là một bệnh lý về đường tiết niệu, mặc dù bệnh hiếm gặp hơn so với sỏi thận nhưng lại gây ra nhiều biến chứng vô cùng nguy hiểm ở giai đoạn sớm. Cùng tìm hiểu chi tiết hơn về bệnh sỏi niệu quản: nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị qua những thông tin chia sẻ ở bài viết sau đây.

Sỏi niệu quản là gì?

Niệu quản là một đường ống dài khoảng 25cm dẫn nước tiểu từ thận xuống bàng quang, càng về cuối ống niệu quản càng hẹp lại. Sỏi niệu quản thông thường là sỏi di chuyển từ thận xuống niệu quản. Loại sỏi này gây cản trở dòng nước tiểu từ thận xuống bàng quang, dẫn đến tình trạng nước tiểu bị ứ đọng, khiến người bệnh gặp khó khăn khi đi tiểu tiện.

Cụ thể những vị trí thường thấy sỏi trong niệu quản nhất là đoạn nối thận vào niệu quản hay đoạn nối niệu quản vào bàng quang hoặc sỏi cũng có thể nằm tại đoạn niệu quản nằm phía trước của động mạch chậu. 

Các bác sĩ chuyên khoa cho biết, sỏi niệu quản được chia làm hai loại chính là: sỏi nguyên nhân và sỏi thứ phát:

✛ Sỏi nguyên phát: Nguyên nhân thường là do rối loạn sinh hóa trong cơ thể hình thành nên. 

✛ Sỏi thứ phát: Hình thành do hệ bài tiết người bệnh bị tắc nghẽn gây ra tình trạng ứ đọng nước tiểu kéo dài. 

Sỏi niệu quản là bệnh gì?

Các nguyên nhân gây ra bệnh sỏi niệu quản

Sỏi niệu quản được tạo thành từ những tinh thể ở trong nước tiểu kết tụ với nhau. Sỏi thường hình thành ở trong thuận trước khi di chuyển vào niệu quản. Tuy nhiên, không phải tất cả sỏi niệu quản đều được tạo thành từ các tinh thể giống nhau. Các viên sỏi có thể hình thành từ những loại tinh thể khác, chẳng hạn như:

● Canxi oxalat: Cơ thể người bệnh bị mất nước kết hợp với chế độ ăn uống không khoa học, nhiều thực phẩm giàu oxalat sẽ làm tăng nguy cơ phát triển sỏi.

● Axit uric: Sỏi axit uric thường xuất hiện khi chuyển hóa chất purine trong cơ thể tăng quá cao. Nguyên nhân phổ biến gây ra tình trạng này do bổ sung nhiều thực phẩm giàu purine (thịt cá kho, nấm, lòng heo, lòng bò…), mắc bệnh gout hoặc phân hủy khối ung thư khi sử dụng thuốc hóa trị. Axit uric dễ tan trong môi trường có tính kiềm, dễ kết tinh ở môi trường axit, khi độ pH nước tiểu dưới 6. Theo đó, nước tiểu bị tan hóa là môi trường lý tưởng để tạo nên sỏi niệu quản.

● Struvite: Sỏi struvite được tạo thành do bệnh lý nhiễm trùng hệ tiết niệu. Vi khuẩn gây ra tình trạng nhiễm trùng sẽ khiến tích tụ amoniac trong nước tiểu, dẫn đến hình thành sỏi. 

● Cystine: Sỏi cystine hình thành khi thận đào thải quá nhiều axit cystine trong nước tiểu, nhưng ít hòa tan nên dễ đọng lại. Nguyên nhân gây ra tình trạng này thường là do bẩm sinh người bệnh bị rối loạn vận chuyển tái hấp thu cystine ở ống thận và niêm mạc ruột. 

Ngoài ra, một số yếu tố có thể làm gia tăng nguy cơ hình thành bệnh sỏi niệu quản như: tiền sử dụng đình có người bị sỏi thận hoặc sỏi niệu quản, uống ít nước mỗi ngày, mắc bệnh béo phì, chế độ ăn uống thiếu lành mạnh (đặc biệt ăn nhiều thực phẩm giàu natri, protein động vật, canxi oxalat…), tác dụng phụ của thuốc…

Làm sao để nhận biết bị sỏi niệu quản?

Khi mắc bệnh sỏi niệu quản, người bệnh sẽ gặp một số triệu chứng điển hình như:

Làm sao để nhận biết bị sỏi niệu quản?

Xuất hiện cơn đau co thắt

Khi sỏi di chuyển trong vùng niệu quản sẽ gây ra hiện tượng cọ xát vào niêm mạc, dẫn đến phản ứng co thắt niệu quản và xuất hiện các cơn đau thắt đột ngột. 

Tiểu buốt tiểu rắt

Người bệnh có thể bị tiết rắt hoặc cảm thấy đau buốt mỗi khi đi tiểu tiện do sỏi niệu quản ở vùng chậu (sát với bàng quang) khiến niêm mạc bàng quang bị kích thích và gây đau đớn. Đối với nam giới, không chỉ bị đau buốt khi đi tiểu mà còn đau khi xuất tinh ra ngoài. 

Nước tiểu màu đậm 

Nước tiểu dục hoặc có lẫn máu cũng là dấu hiệu điển hình của bệnh sỏi niệu quản. Những trường hợp này rất có thể đã xảy ra tình trạng bị nhiễm trùng, lúc này cơ thể sẽ kèm theo triệu chứng sốt và rét run. Nếu gây ra nhiễm trùng huyết thì người bệnh có thể gặp nguy hiểm tới tính mạng. 

Tắc nghẽn đường tiểu

Suy thận mãn tính với các biểu hiện đặc trưng như đầy hơi, ăn không tiêu, mất ngủ, nôn ói… do bị sỏi niệu quản lâu ngày không được điều trị kịp thời. 

Đau mỏi lưng

Xuất hiện các cơn đau ở dưới sườn nhưng không co cứng thành bụng. Trường hợp này có thể là triệu chứng của bệnh sỏi niệu quản 1/3 trên, người bệnh cần hết sức lưu ý. 

Bệnh sỏi niệu quản có nguy hiểm không?

Khi có các dấu hiệu bệnh sỏi niệu quản, người bệnh không nên chần chừ trong việc đi thăm khám mà hãy nhanh chóng đến gặp bác sĩ chuyên khoa sớm nhất có thể. Bởi vì, nếu để tình trạng bệnh kéo dài có thể dẫn đến nhiều biến chứng trầm trọng như sau:

Sỏi niệu quản tiềm ẩn nhiều biến chứng rất nguy hiểm

Giãn đài bể thận

Vì sỏi đã chặn đường nước tiểu di chuyển, cho nên nước tiểu không thể đi xuống bàng quang để đào thải ra khỏi cơ thể. Tình trạng này khiến nước tiểu bị ứ đọng lại ở thận, gây giãn đài bể thận và ảnh hưởng nặng đến chức năng của thận. 

Nhiễm trùng hệ tiết niệu

Trong quá trình sỏi di chuyển đã làm tổn thương đến lớp niêm mạc ở niệu quản. Tình trạng ứ đọng nước tiểu trong thận tạo cơ hội thuận lợi cho vi khuẩn, virus sinh sôi và phát triển, gây ra hiện tượng viêm nhiễm kèm theo biểu hiện sốt cao, rét run, căng đau vùng hố thắt lưng.

Suy thận cấp, mãn tính

Suy thận cấp tính xảy ra khi sỏi gây bít tắc hoàn toàn đường niệu quản hai bên hoặc sỏi kẹt niệu quản ở thận độc nhất, dẫn đến triệu chứng vô niệu. Còn nếu bệnh viêm đường tiết niệu xảy ra kéo dài có thể làm tăng nguy cơ bị suy thận mãn tính. Những tế bào thận lúc này đã bị tổn thương nặng, không thể phục hồi như ban đầu. 

Xem thêm: Dấu hiệu nhận biết viêm đường tiết niệu

Phương pháp chữa trị sỏi niệu quản hiệu quả

Để điều trị hiệu quả bệnh sỏi niệu quản, bác sĩ chuyên khoa cần phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: vị trí, kích thước sỏi hay những biến chứng kèm theo:

✔ Sử dụng thuốc: Nếu sỏi đã di chuyển xuống thấp nhưng chưa gây ra bất kỳ biến chứng nào, người bệnh có thể được điều trị bằng một số thuốc như thuốc chống viêm, giảm đau kết hợp với thuốc giãn cơ trơn hoặc thuốc kháng sinh trong trường hợp bị nghi ngờ có biểu hiện nhiễm khuẩn. 

✔ Can thiệp ngoại khoa: Trường hợp kích thước sỏi to, không di chuyển nhưng đã gây biến chứng có thể được chỉ định phẫu thuật để lấy sỏi ra khỏi niệu quản càng nhanh càng tốt. 

Trong quá trình điều trị sỏi niệu quản, người bệnh lưu ý tuân thủ theo đúng các chỉ dẫn từ bác sĩ chuyên khoa về liều lượng và thời gian dùng thuốc. Đồng thời, xây dựng lối sống lành mạnh, uống đủ nước mỗi ngày, luyện tập thể dục thể thao… để bệnh nhanh chóng được hồi phục. 

Tại khu vực Hải Phòng, phòng khám Đa khoa Việt Hải là một trong số ít cơ sở y tế khám chữa các bệnh ở hệ tiết niệu nói chung và sỏi niệu quản nói riêng uy tín, chất lượng, đang được đông đảo bệnh nhân gần xa tin tưởng. Phòng khám Việt Hải không chỉ có cơ sở hạ tầng khang trang, hệ thống thiết bị y tế hiện đại, chi phí khám chữa bệnh hợp lý, môi trường y tế sạch sẽ mà các y bác sĩ công tác tại đây đều là những người ưu tú, dày dặn kinh nghiệm thực tế.

Trên đây là “tất tần tật” các thông tin về bệnh sỏi niệu quản: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị, hy vọng sẽ giúp bạn đọc có thêm nhiều kiến thức trong việc chăm sóc sức khỏe, chữa trị và phòng chống bệnh. Nếu còn bất cứ thắc mắc nào về các bệnh lý ở hệ tiết niệu, vui lòng gọi vào Hotline: 037.569.2838 hoặc nhắn tin ở khung >>Tư Vấn Trực Tuyến<< để được chuyên gia y tế hỗ trợ chu đáo và miễn phí.